NGHĨA-LÝ CỦA BỐN CHỮ TỪ-BI BÁC-ÁI

Cái nghĩa-lý của bốn chữ từ-bi bác-ái cũng không phải là mắc mỏ gì, từ lớn chí nhỏ làm được tất-cả, mà tiết thay cho nhơn-sanh không chịu thực-hành....      

Từ-bi là gì ? 

Bần-Đạo xin được giãi chữ Từ-bi. Ai ai cũng đều có sẵn trong tâm, trẻ con nên năm bảy tuổi thì nó đã biết thương-yêu cha mẹ, thương-yêu anh em là người thân-tộc gần-gủi của nó, khi nó đã trưởng-thành có vợ con, bậu-bạn thì nó lại thương-yêu rộng ra hơn nữa, một khi đã thấy sự đau-khổ hoạn-nạn, tai-ương của quần-chúng thì nó cảm-hoá xúc-động đến tâm thương-yêu lan tràn ra, không biết đâu là giới hạn, ấy là tánh từ-bi đó.

Bác-ái là gì ?

Còn bác-ái là thể theo lòng Trời Phật, thương-yêu toàn cả chúng-sanh không biết đâu là bờ bến, thấy chúng-sanh làm được việc gì có đạo-đức nhơn-nghĩa, thì Trời Phật vui mừng thương-yêu chẳng xiết, ấy là Bác-ái.

Đại-Từ-Phụ lấy ba Tôn-Giáo: Nho, Thích, Đạo làm cơ quan duy nhứt, dầu về phần thiêng-liêng hay hửu-hình cũng vậy, để làm bí-mật chơn-truyền diù-dắt linh-hồn và thi-hài của chúng ta là một phương-pháp đoạt kiếp giải-thoát linh-hồn.

- Nho lấy nhơn-nghĩa làm căn-bản.

- Đạo lấy công-chánh làm căn-bản.

- Thích lấy bác-ái từ-bi làm căn-bản.

Ba triết-lý ấy hiệp lại vừa lo phần Đời và phần Đạo, xác hồn chúng ta đi đến tận con đường mà Đức Chí-Tôn chờ đợi các con cái hiệp một cùng Người.

Nhơn-nghĩa là gì ? Người có nhơn là thì không có oán, nghĩa thì không bạc.

Công-chánh là gì? Có công thì không có phụ, có chánh thì không có tà, không chối cái điều chơn-thật được.

 Còn có từ-bi thì có khoan-hồng dung-thứ, có bác-ái mới có thể bảo-thủ và thân-mến toàn thiên-hạ, nếu chiếu theo chơn-truyền của Đức Chí-Tôn khuyên bảo chúng ta thế nào, thì chúng ta phải tuân theo thế ấy, chúng ta phải khoan-hồng tha-thứ, biết yêu-ái, phải có công-bình chánh-lý, chúng ta giữ được cả chơn-truyền ấy thì không ghét ai, hờn ai. Trái lại, Đại-Từ-Phụ buộc chúng ta phải thương yêu kẻ nghịch, kẻ thù của chúng ta nữa.

    Trích Thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp tại Đền Thánh đêm rằm tháng 3 năm Đinh-Hợi ( 1947 )  Về “Tam-Bửu”.

Ngày giờ nào không lấy Luật Thương-yêu, thiên-nhiên của Đức Chí-Tôn để trong tâm-não, thì con người chưa hề có can-cảm làm phận-sự tôi-tớ của họ mà phụng-sự Nhơn-loại một cách đắc-lực, một cách vui-vẻ, một cách hữu-hạnh, hữu-phước, một cách làm cho mình có thể chung lại với nhau đặng hưởng hoà-bình yêu-ái của toàn nhơn-loại nơi mặt địa-cầu này.

 Muốn làm Chúa thời phải thiệt-hiện hoà-bình tinh-thần trước đã và hoà-bình hình-chất sau. Nhưng chỉ có Đức Thương-yêu của Đức Chí-Tôn để nơi tâm-khảm của chúng ta làm khí-cụ, làm môi-giới dìu-dắt và nâng đỡ họ, thì họ mới có thể hưởng cái hạnh-phúc ấy mà thôi.

Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp tại Đền Thánh, đêm 14 tháng 1 Nhâm Thìn (1952) Lễ Thượng Nguơn

Về: “ Thiệt-phận của chúng ta đối với đạo-nghĩa”.

Sưu-tầm sự sống của nhơn-loại nơi mặt địa-cầu nầy, kiếp sống của họ, chúng ta thử hỏi họ có tìm hạnh-phúc đặng chăng ? Không thế gì đặng ... có tìm đặng chăng chỉ tìm với cái bóng dáng mà thôi chớ không khi nào tìm đặng.

Nơi thế gian nầy có hai lẽ :

1.- Tìm hạnh-phúc với bóng dáng thì sẽ đưa đẩy đến con đường tận diệt.

2.- Tìm hạnh-phúc chân-thật đi đến đại-đồng thế-giới.

Chúng ta thử nghĩ theo triết-lý nhà Phật có nói rằng : khi chúng ta mang xác phàm đến thế-gian này, chúng ta chịu trong vòng thúc-phược của tứ-khổ, vì mình khổ cần tìm giải-pháp nào đặng trừ cái khổ.

Khi chúng ta khổ chúng ta mong-mỏi tìm hạnh-phúc, nhưng hạnh-phúc đâu mà kiếm.

Bần-Đạo nói thật hạnh-phúc của nhơn-loại tìm bây giờ chỉ là mơ-mộng, tìm chẳng khác nào tìm cá trên ngọn cây.

Bần-Đạo không chối là do sự cố-gắng miệt-mài tìm phương giải khổ, loài người họ đã đến được bước đường tấn-hóa, họ đạt đến thời đại văn-minh, thời-kỳ nguyên-tử-lực, họ có thể tiêu-diệt trái địa-cầu này được, muốn có được các điều ấy phải có tiền, mà muốn cho có tiền thì phải làm mới có đặng, khi có tiền muốn lên trời hay xuống nước cũng được, có tiền thì dễ như không.

Như vậy muốn tìm hạnh-phúc phải làm cho có tiền, nhưng tiền là mồ-hôi nước mắt của nhơn-loại, thì nó lại xô đẩy nhơn-loại vào trường tranh-đấu náo-nhiệt, tranh-đấu cho sự sống còn của họ.

Như vậy chúng ta thử nghĩ, rồi can-đảm nhìn nhận kiếp sống của chúng ta từ khi mẹ đẻ tới giờ chúng ta đã có hạnh-phúc buổi nào chưa ?

Bởi vậy trường đấu-tranh giành hạnh-phúc náo-nhiệt ấy là tranh sống; tranh sống vì hạnh-phúc giả, họ phải đổi giọt mồ-hôi nước mắt của họ, trường náo-nhiệt đương-nhiên giờ này là trường tranh-đấu,

Tranh-đấu đặng tìm cái hạnh-phúc giả ấy mà tạo ra chiến-tranh. Nhưng vì sợ chiến-tranh nên họ mới kêu gọi hòa-bình, tìm kiếm hòa-bình với đường tên mũi đạn của họ, họ sống mâu-thuẫn làm sao ... Họ sợ chiến-tranh mà tự-nhiên họ tạo chiến-tranh.

Tấn tuồng xảo-trá mạnh đặng yếu thua, khôn còn dại mất nầy vẫn còn diễn mãi, sự chơn- thật đâu thấy, mà có hòa-bình thế-giới, nếu các nước yếu-ớt toàn mặt địa-cầu này đừng bị cái ách thâu chiếm thì hoạ-may mới có thể hòa-bình trở lại.

Duy có phương-pháp vô đối là : Giờ phút nào nhơn-loại biết yêu-ái, biết lấy thân mình giúp thân nhơn-loại, lấy thân mình giúp lẫn nhau, hòa-bình hạnh-phúc mới có thiệt tướng.

Vì giả-dối với nhau thì không thể nào tìm hạnh-phúc cho ra đặng.

Trích Lời thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh Đêm mùng 1 tháng 2 năm Canh-Dần (1950) Về “Ngày nào nhân loại biết yêu ái nhau là ngày hòa bình hạnh phúc”

Ta sanh ra trong một nước, nhờ ơn ngọn rau tấc đất ta mới sống, ta nhờ nương nơi đó mà ta lập-vị định-phận của ta, nếu ta không biết thương-yêu thì phận con người chúng ta chưa đúng vậy. Vì cái phận ấy, vì lẽ công-bình ấy, vì thương-yêu mới đem hy-sinh mình phụng-sự cho toàn thiên-hạ.

Cơ-quan phụng-sự ấy Đức Chí-Tôn biểu chúng ta dâng cả thi-hài trí-hóa và tâm-hồn đặng Ngài làm cơ-quan phụng-sự cho nhơn-loại bảo-tồn khuôn luật tạo-đoan vững-chắc, tức-nhiên dắt chúng ta đi trên con đường chánh Đạo đó vậy.

Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh - Đêm mùng 1 tháng 8 năm Canh-Dần (DL. 12-09-1950) Về: “Danh từ tà và chánh trong Tôn-Giáo”.

Bần-Đạo đã nói hôm nay con-cái của Đức Chí-Tôn Nam, Nữ cũng vậy, sẽ có hạnh-phúc. Bần-Đạo nói quả-quyết điều ấy, Bần-Đạo để lời hỏi, tỉ như ngày giờ nào con-cái Đức Chí-Tôn hoàn toàn thay thế hình-ảnh cho Ngài, dám hy-sinh mình đem lòng thương-yêu vô-tận vô-biên, tạo hạnh-phúc cho nhơn-loại...

Để dấu hỏi ? cả thảy con cái Đức Chí-Tôn suy-gẫm.

Bần-Đạo thú thật những người chỉ lo tạo hạnh-phúc cho gia-đình, gầy con cháu tông-đường sum-hiệp lại với nhau gọi là hạnh-phúc. Hạnh-phúc ấy bền vững hạnh-phúc chăng?  Không bền vững được, chỉ như ngọn gió thoảng qua mà thôi. Biết bao nhiêu gia-đình ở mặt thế-gian này sang cả, mà họ hưởng được cái thiệt hạnh-phúc hay chưa ? Bần-Đạo nói : họ hưởng đặng tạm-thời trong giây-phút mà thôi.

Bây giờ kiếm nó nơi đâu mà có ? Bởi chúng ta có thể đến trước mặt Đức Chí-Tôn mà nói rằng : Thưa Thầy, con đã làm tròn bổn-phận của con đối với Thầy, Thầy muốn con thay thế hình-ảnh cho Thầy đặng tạo hạnh-phúc cho con-cái của Thầy, con đã làm đặng. Rồi day lại nói với các bạn đồng-sanh của chúng ta rằng : Nầy các bạn, tôi xin kiếu từ các bạn và trông đợi các bạn. Lúc nào tâm-hồn cũng rung-chuyển cho mấy người. Giờ phút này tôi còn trông-mong nơi cảnh Thiêng-Liêng Hằng-Sống kia, là nơi chúng ta hưởng được hạnh-phúc thiệt-thọ với nhau, Tôi mong các bạn đến đó đặng tạo dựng một hạnh-phúc lâu dài. Tôi xin đợi mấy người tại chỗ đó.

 Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp tại Đền-Thánh ngày 14 tháng 9 năm Tân-Mão (14-10-1951) Về “Cái chơn hạnh-phúc của kiếp-sanh chúng ta thế nào?.

Chí-Tôn đến tạo một gia đình nầy có một ý-nghĩa tối-cao tối-trọng, là muốn thế nào, dầu nam hay nữ thương-yêu mực thước hiệp tâm-lý cả loài người mà tạo thành khuôn mẫu, một thế-hệ mà gây tình anh em cốt nhục, vừa thi-hài, vừa trí-thức tinh-thần mà chung sống cùng nhau.

Thoảng ngày kia toàn đạo biết thương yêu nhau như ruột thịt, toàn quốc-dân Việt-nam hiệp một, thì hột giống đại-đồng thế-giới mới mong gieo-rắc khắp nơi, gầy dựng tạo thành nền móng vĩnh-cửu, bằng chẳng thì các phương-pháp khác chỉ sẽ là vô ý-thức mà thôi.

Trích thuyết-đạo của Đức Hộ-Pháp  Đêm 14 tháng 6 Đinh-Hợi ( 31-7-1947) Về “Nguyên do của loài người”.

Hai mươi bốn năm qua Bần-Đạo không hề tưởng-tượng được một cái hồng-ân vô-đối cuả Đức Chí-Tôn đã chan-rưới cho giống-nòi Việt-Thường nầy giữa hồi nhơn-tâm điên-đão, quyền-hành tinh-thần đạo-đức điêu-linh, tâm-hồn loài người thống-khổ vì thiếu phương an-ủi, ta đã ngó thấy nhiều lẽ bất-công của xã-hội diễn ra trước mắt nhiều tấn-tuồng đau thảm không thể tả ra bằng ngôn-ngữ đặng; Bần-Đạo chỉ nói rằng trong thời buổi hổn-độn cả nhân-luân của nhơn-loại sập đổ; Đức Chí-Tôn đến, Ngài đến với một phương-pháp đơn-giản tạo nền Chơn-Giáo của Ngài. Bần-Đạo nhớ lại buổi Ngài mới đến, Ngài xin với mấy vị Tông-Đồ ba món báu gọi là Tam-Bửu.

1)- Là xác thịt.

2)- Là trí não.

3)- Là linh-hồn.

Của mọi người hiến dưng cho Ngài, đặng Ngài làm cơ-quan cứu-thế độ-đời. Hồi buổi nọ chúng ta chưa hiểu nghĩa lý là gì ? biết bao nhiêu kẻ, biết bao Tín-Đồ đã để dấu hỏi Đức Chí-Tôn đến xin ba món báu đặng tạo quyền gì kia chớ ?

Thưa cùng toàn-thể con-cái của Đức Chí-Tôn, ba món báu ấy không có giá-trị chi hết. Ngài lấy trong một số ít của Thánh-Đức Ngài tạo cho thành tướng một khối thương-yêu vô-tận, có một điều làm cho chúng ta ngạc-nhiên hơn hết là từ thử đến giờ nhơn-sanh đã hiểu quyền-năng vô-đối của quyền-lực thương-yêu, nhưng họ chưa hiểu biết thống-nhứt cả khối thương-yêu ấy đặng làm phương cứu-thế độ-đời, hay là làm phương-châm tạo hạnh-phúc cho kiếp-sanh của họ trái ngược lại họ chỉ thống-hiệp tinh-thần thù-hận, oán-ghét làm cho mặt địa-cầu nầy biết mấy phen đẩm máu, nhơn-loại tương-tàn tương-sát với nhau là vì sự bội-tín của họ, biết thù-hận hơn là thống-hiệp thương-yêu.

Trích Đáp từ của Đức Hộ-Pháp  trong lễ "Chúc Thọ" Ngài tại Đại Đồng Xã. Ngày mùng 5 tháng 5 năm Canh-Dần (1950).

Mấy em là Qua, Qua là mấy em, nam, nữ cũng vậy, cả thảy mặt địa-cầu này ngày giờ nào nhơn-loại biết hiệp với nhau làm cho thành-tựu cái gia-tộc tại mặt thế này là đại gia-đình thiêng-liêng đó vậy. Giờ ấy cần-yếu cho nhơn-loại phải có và hiện-tượng cho thành-tựu mới đặng, nếu không làm thiệt hiện ra đặng thì cái hòa-bình hạnh-phúc trong đại-đồng thế-giới chẳng hề khi nào kết-liễu đặng.

Cây cờ cứu-thế Đức Chí-Tôn, nó đã hiện-tượng một cái quyền thiêng-liêng vĩ-đại giờ phút này và còn tới nữa, thật quyền-năng vô-đối của nó là quyền-năng thương-yêu vô-tận của mình đó vậy.

Ngày giờ nào toàn thể nhơn-loại biết thương-yêu với nhau như lời Đức Chí-Tôn đã dạy, thì giờ ấy là hạnh-phúc cho nhơn-loại đã đoạt đặng. Chúng ta đã ngó thấy những điều Đức Chí-Tôn đến nói không phải là mới, vì trước kia có hai Đấng đã làm :

Đấng thứ nhứt : là Đấng mỗi bữa mang Bình Bác-du đi hành-khất xin ăn, đem về "Cấp Cô-Độc-Viên" nuôi những kẻ đói khổ là Đức Thích-Ca Mâu-Ni- Phật đó vậy.

Đấng thứ nhì : là Đấng bẻ từ miếng bánh mì, chia từ miếng cá, cho đến mảnh áo "Tam-Tinh" của Ngài cũng lột cho kẻ rách, Đấng ấy là Đấng Jésus-Christ.

 Bần-Đạo nói quả quyết hai vị Giáo-Chủ đã làm nền-tảng tinh-thần đạo-đức ở cõi Á-Đông và Âu-Châu là hai nền Gia-Tô-Giáo và Phâït-Giáo. Nếu đã được thi-thố như thế ấy lưu lại cho đời một khối vĩ-đại là do năng-lực thương-yêu của Đấng ấy. Ấy vậy không chi mới-mẽ hết.

Cây cờ cứu khổ của Đạo Cao-Đài là thương-yêu mà thôi, sau nữa là quyền công-chánh. Nếu thi-hành hai điều ấy được thì mới đem hòa-bình thực-hiện nơi mặt địa-cầu này được.

Trích Đáp từ của Đức Hộ-Pháp  trong lễ "Chúc Thọ" Ngài tại Đại Đồng Xã. Ngày mùng 5 tháng 5 năm Canh-Dần (1950).

Đây qua trận giặc 1939-1945 muốn rạp, có thể tới trận đại-chiến thứ ba này nữa, tuy vẫn trước mặt thấy một trường thảm-khổ vô-luạân, chúng ta đã thấy một kỳ đại-chiến là nhơn-loại đều phải trả quả-kiếp, nếu biến-tướng cái quả-kiếp được, để giảm bớt tội-tình, thì oai-linh của Đạo Cao-Đài lại tấn-triển thêm một bước nữa.

Ấy vậy cả toàn thể thánh-thể nên bình tâm đừng ỷ lại, một điều cần-yếu Bần-Đạo dặn-dò cả thánh-thể Chí-Tôn nên hợp lại làm một khối thương-yêu vô-tận, thì ngày khốn-khổ vẫn được tự nhiên xa-rời , còn những kẻ không biết, chia-lìa rời-rạc nhau, thì  sự khốn-khổ lại càng đeo đuổi, lời ấy là lời Bần-Đạo dặn cho đám thanh-niên nên nhớ. Bần-Đạo nói cái đại-nghiệp này có tồn-taị hay chăng là do tinh-thần nơi đó phải khôn-ngoan, phải minh-mẫn sáng suốt, phải có đạo-đức hơn nữa, đặng cầm cho vững tương lai sau này, đó là hạng thanh-niên.

Còn một điều nữa là : Phụ-nữ, đám con ở trong lòng mấy người. Bần-Đạo quả-quyết nó sẽ nối truyền nơi cửa Đạo, thì phải lấy giọt sữa từ-bi, bác-ái của Chí-Tôn mà nuôi lấy nó, ngày kia sẽ còn nối hương-hỏa của Đạo.

Bần-Đạo gởi-gấm sắp nhỏ.

Cái trạng-huống đời bao-giờ cũng vậy, mảnh xác-thịt này của chúng ta chung sống với nhau trong một thời-gian thôi, dầu cho ngắn-ngủi bao nhiêu đi nữa, chúng ta cũng lưu lại một thâm-tình thương-mến nồng-nàn ; nếu không có luật thiên-nhiên ấy, chắc cả kiếp sống ta vô-vị không có chi hết.

Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Báo-Aân-Từ Ngày 19 tháng 6 năm Canh-Dần (1950)  Trong cuộc lễ an táng ông Phối Sư Thượng Sách Thanh.

Bây giờ muốn bảo-hoá, đừng diệt-hóa Đức Chí-Tôn biểu gì ? Ngài để một định-luật trước mặt là bác-ái và công-bình. Chúng ta tỉ thí như con chó kia đẻ ra mấy con, người ta đến xin, dòm thấy con nào thương được, người ta mới xin, xin đặng nuôi dưỡng nó, vì cái thương ấy mới nuôi dưỡng. Bây giờ trồng một cây gì người ta ham thích nó, tức-nhiên người ta thương thích nó nên mới trồng, mới bảo vệ mạng sống của cây ấy.

Vạn-vật muốn bảo-trọng toàn-vẹn cái luật tạo-đoan cho bền chắc duy có mặt luật thương-yêu mà thôi. Trong khuôn-luật thương-yêu ấy định cho mình bảo-trọng cơ thể tạo-đoan, giúp hay cho luật tạo-đoan mà thôi.

Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh - Đêm mùng 1 tháng 8 năm Canh-Dần (DL. 12-09-1950) Về: “Danh từ tà và chánh trong Tôn-Giáo”.

Bây giờ thương-yêu ấy không thể thương-yêu là tại cần cái này, bỏ cái kia, chê cái nọ, khen cái khác. Chúng ta phải lấy công-tâm mà định, tùy theo khuôn-luật tạo-đoan đặng định-phận cái sống mình cho còn tồn-tại, chúng ta muốn bảo-vệ phải có công-bình và công-tâm mới được.

Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh - Đêm mùng 1 tháng 8 năm Canh-Dần (DL. 12-09-1950) Về: “Danh từ tà và chánh trong Tôn-Giáo”.

Bần-Đạo quả-quyết làm chứng rằng: tình-thương của nhơn-sanh đối với Chí-Tôn rất nồng-nàn. Nhưng có điều khuyết-điểm nầy: Chớ chi con cái của Ngài đem tình-ái ấy để cả thảy thương lẫn nhau, dùng tình-thương đó đem hiến cho Chí-Tôn và có thể hiến chung cho nhau, đặng cùng hưởng tại mặt thế nầy, Trái lại : không !

Điều khuyết-điểm ấy quá lẽ, buộc Bần-Đạo phải minh-triết cho cả thảy được rõ biết. Ước mong con cái của Chí-Tôn biết thương yêu nhau nồng-nàn hơn là thương Ngài nữa mới đặng.

Cả thảy đừng tưởng rằng: mình bước chân vào cửa đạo là một sự tình-cờ đa! Bần-Đạo quả-quyết rằng: không phải là một sự tình- cờ, và nếu Bần-Đạo chứng chắc rằng toàn con cái của Ngài đều ở trong lòng của Ngài, sanh ra đã có một tình yêu đối cùng nhau, từ trong vật-loại dĩ chí nhơn-thân chúng ta đã có liên-quan mật thiếât nồng-nàn, khối tình-ái vô-biên vô-hạn. Cả thảy nên biết điều ấy, Bần-Đạo xin nói thật, ngày giờ nầy cho các chơn-linh đến mặt thế đã từng chung chịu khổ-não cùng nhau, cả muôn kiếp-sanh mới gặp-gỡ nhau trong lòng của Đức Chí Tôn đó chớ !

Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh Đêm Mồng 1 tháng 2 năm Mậu Tý (1948) Về ”Liên-quan con cái Đức Chí-Tôn đối với Ngài”.

Hiện nay nhơn-loại thiếu sự từ-bi bác-ái cho nên tạo ra trường tranh-đấu, quyết-chiến với nhau, sát hại đồng-bào, tương-tàn cốt-nhục.

 Đức Chí-Tôn giáng-trần hoằng-khai Đại-Đạo Tam-Kỳ Phổ-Độ là cốt yếu đem chủ-nghĩa từ-bi bác-ái làm tôn-chỉ, để cho nhơn-sanh theo đó mà làm một cơ-quan bảo-tồn tánh-mạng và bảo-an Quốc-thể được hoà-bình. 

Ngày nào toàn cả quần-chúng, đồng-bào biết giác-ngộ, tu-tâm hiệp-nhứt thật-hành chủ-nghĩa từ-bi bác-ái cho ra chơn-tướng, thì nhơn-sanh sẽ đặng chung hưởng mọi điều hạnh-phúc, chẳng luận quốc-dân nào, xã-hội nào mà toàn-cầu thế-giới cũng được thọ-hưởng cái hạnh-phúc ấy.

Trích Thuyết-đạo của Đức Hộ-Pháp tại Báo-Aân-Từ đêm rằm tháng 10 Bính-tuất (1946) về “Vấn-đề Từ bi Bác-ái”.

Chiếu theo chơn-truyền, đối với đời, với quốc-gia chủng-tộc toàn đạo phải yêu-ái công-chánh từ-bi, có phận-sự tạo-nghiệp cho đời …

Đời đang phải chịu vòng nô-lệ, thì con cái của Đức Chí-Tôn bây giờ phải biết rằng có Thiên-mạng, là Thánh-thể ông Trời tại thế nầy… thì phải có phận-sự giúp đỡ thiên-lương của con cái Ngài, vì thiên-lương ấy là căn-bản tạo quyền cho thiên-hạ, lẽ đương-nhiên chúng ta phải biết phận-sự đối với quốc-gia xã-hội.

 Trích Thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp tại Đền Thánh đêm rằm tháng 3 năm Đinh-Hợi ( 1947 )  Về “Tam-Bửu”.

Cả toàn con cái của Đức Chí-Tôn đừng tưởng Đạo Cao-Đài của riêng mình, có thể nói rằng : Chúng ta đi, đi một con đường chí-thiện, tâm-lý nhơn-sanh, hoạt-bát tinh-thần, chúng ta đi một con đường mà thương-yêu nhau, đồng chung sớt khổ cho nhau, ấy là cái đại-nghiệp nầy nó sẽ làm cái bửu-vật nâng-đở tinh-thần của toàn thế-giới đại-đồng (Liberté de conscience) cả hai điều ấy hợp-thành là Quốc-Đạo.

Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Ngày 29 tháng 6 năm Đinh-Hợi (1947) Về “Đại-đồng thế-giới”.

Chỉ cầu con để dạ một chữ thương,

Thương mình vậy thương ai cũng vậy,

Lòng tình-ái sao cho lừng-lẫy,

Cái khí thương động dậy Trời già,

Chẳng phải thương chỉ trọng người ta,

Dầu cầm thú cỏ hoa cũng đoái,

Thương chẳng biết biệt phân phải trái,

Dầu khôn-ngoan, ngu-dại cũng thương,

Phàm tình-thương chẳng có độ lường,

Thương cho đến hơi sương giọt nước,

Tình thương vốn ngoài vòng tội phước,

Với kẻ thù thương đựơc cũng nên thương,

Tình thương kia ví đặng phi-thường,

Hoà giọt luỵ đau thương lau thế-sự…

Trích Phương Tu Đại-Đạo của Đức Hộ-Pháp.

Ôi ! kiếp sanh tại thế mang xác thịt , hỏi sống được mấy lát ? Nội một giấc thức, giấc ngủ là thấy sự chết sống của kiếp con người, mang thi-hài bóng dáng nầy là giả. Cảnh thiệt không phải ở đây, mà cảnh thiệt ở nơi chỗ khác kia, sao không tìm cảnh thiệt là cảnh tồn-tại, lại chạy theo bóng.

Ước-ao cả thảy biết điều trọng-hệ bí-mật đó mà thương yêu lẫn nhau, thương lún thương càng đi, rồi ngày kia coi có lầm chăng ? Bần-Đạo quả-quyết, ấn Hộ-Pháp, Bần-Đạo nắm trong tay, nó chẳng hề sai chạy. Bần-Đạo mong-ước cả thảy con cái của Chí-Tôn , đừng tưởng mang thi-hài nầy mà nam nữ phân-biệt đa nghe! Biết đâu trong đám nữ nầy, có kẻ đã làm cha, làm anh của người nào đó. Giả cuộc đừng coi trọng-hệ, cả thảy nên hiểu và từ đây noi theo lẽ thiệt, đừng mơ sự giả, đó là điều mơ-vọng ước-ao của Bần-Đạo hơn hết.

Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh Đêm Mồng 1 tháng 2 năm Mậu Tý (1948) Về ”Liên-quan con cái Đức Chí-Tôn đối với Ngài”.

Thưa các bạn đồng-sanh cùng Bần Đạo, nghĩa lý Đức Chí-Tôn và Phật-Mẫu đến, chắc cả thảy các bạn cũng đã hiểu rồi, nhưng đến đặng chi ? Đến đặng nhắc ta :

“Dầu cho cảnh khổ-não các con đã mang thi-hài xác-tục này chịu Tứ-Khổ, tức-nhiên Tứ-Diệu-Đề các con nên nhớ rằng, các anh em đồng-sanh cùng các con cũng chịu trong Tứ-Khổ ấy. Nếu các con biết phận-sự của mình. Phận-sự thiêng-liêng yếu-trọng là các con nhìn-nhận cả toàn nhơn-loại, tức-nhiên cả chúng-sanh là anh em đồng-khổ của các con đó vậy. Ngày giờ nào các con biết Đạo nương dưới lẽ ấy, cái lẽ trọng-yếu ấy, phận các con là đặc-phận ấy làm mầm thương-yêu vô-hạn, hầu một ngày kia các con trở về ngôi-vị không thẹn nhìn nhau trong một kiếp-sanh dù có sống trăm tuổi chẳng qua là một giấc chiêm-bao mà thôi”.

Một giấc huỳnh-lương thảm-khổ này không vui-sướng gì, vì chúng ta biết cả thảy đồng khổ cả.

 Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp tại Đền Thánh, ngày 14 tháng 8 năm Nhâm Thìn (1952) Về: “Diêu-Trì Kim-Mẫu là Đại Từ-Mẫu”.

Tưởng cả chúng-sanh chức-sắc trong hàng Thánh-thể Đức Chí-Tôn Nam, Nữ cũng biết cái Đức-tin ấy là ngọn đuốc Thiêng-liêng, còn lòng thương-yêu của ta là khối lửa Tam-muội để đốt cây đuốc ấy cho sáng-láng, cho rực-rỡ, đặng dìu đường cho vạn-linh sanh-chúng.

NEXT / Tiếp theo